Yule of Joel, midwinter vieren

De periode vanaf de winterzonnewende staat in onze contreien bekend als Yule of Joel. Het is een feest van naar binnen keren, maar ook van vooruitkijken. De zonnewende is het omslagpunt waarop heksen van naar binnen keren langzaam toewerken naar een nieuwe periode. het jaarwiel komt opnieuw in beweging, op weg naar de lichte tijd van het jaar. Wil jij weten hoe je als heks invulling kunt geven aan Yule? In dit blog geef ik 5 tips voor het vieren van Joel en de twaalf heilige nachten.

Geschatte leestijd: 7 minuten

De betekenis van het jaarfeest Yule of Joel

Yule, of Joel, staat in het teken van de terugkeer van het licht. Dit jaarfeest is hoogstwaarschijnlijk afkomstig is van de Germanen. Tegenwoordig wordt het nog vrij algemeen gevierd in Scandinavië. Yule begint in de nacht voorafgaand aan de winterzonnewende en eindigt 12 nachten later. Deze periode staat ook wel bekend als de Twaalf heilige nachten of Rauchnächte.

Omdat Yule het licht aankondigt symboliseert dit feest een nieuw begin. De Germanen beschouwden deze periode als het begin van het nieuwe jaar. Heksen die de Germaanse traditie volgen vieren dit jaarfeest ook als heksennieuwjaar. In hekserij zijn de heilige nachten een moment bij uitstek om naar binnen te keren, gevolgd door een feestelijke afsluiting waarin vuur en licht een rol spelen. Groene takken en bomen symboliseren licht en leven. Daar ligt de oorsprong van de kerstboom, een gekerstende versie van de Yule boom.

De 12 heilige nachten

De twaalf heilige nachten die op de winterzonnewende volgen worden ook wel Raunachten of Rauchnächte genoemd. Over de herkomst van deze namen is niet iedereen het eens. Sommige bronnen geven aan dat het afkomstig is van het Hoogduitse woord “rûch’ dat harig betekent. Het zou verwijzen naar de in bont uitgedoste demonen die de aarde tijdens deze nachten onveilig maken. Anderen geloven dat het woord Raunachten verwijst naar het traditionele branden van wierook in de stallen, door de priester of de boer zelf. Dit is een oude interpretatie die rond het jaar 1520 voor het eerst op schrift werd gesteld.

De Wilde Jacht

Andere namen voor de Wilde Jacht zijn ‘Wilde Heir’ of ‘Heer’. De wilde jacht werd gevormd door een luidruchtig dodenleger, vergezeld van honden en entiteiten. In de Germaanse mythologie is het de godheid Wodan die de wilde jacht aanvoert. In de Noordse Mythologie Odin. Er zijn ook verhalen bekend waarbij andere entiteiten de Wilde Heir aanvoerden.

Kreeg je de Wilde Jacht te zien, dan moest je oppassen dat je niet werd meegesleurd. Als dat gebeurde was je gedoemd om jarenlang met de groep mee te reizen. Daarnaast heerste het geloof dat het zien van de Wilde jacht ongeluk bracht. Mensen die ervan werden verdacht een pact met de duivel te hebben gesloten, zouden tijdens de wilde jacht in weerwolven veranderen. In die gedaante gingen ze op rooftocht, waarbij ze vele slachtoffers maakten onder het vee en de mensen.

De Wilde Jacht en Yule

De Wilde jacht deed zich volgens oude verhalen elk jaar meerdere malen voor. Een van die periodes was Yule. Mensen geloofden dat de poorten van het geestenrijk in deze tijd opengingen. Daardoor konden de zielen van overledenen, geesten en andere entiteiten ons een bezoek brengen, een verschijnsel dat raakvlakken heeft met Samhain. Het geloof heerste dat de geesten van de Wilde Heir overledenen waren die op gewelddadige wijze aan hun eind waren gekomen.

Hoe vier je Yule als heks

5 tips om Yule of Joel te vieren

Tip 1: Keer naar binnen en vier het licht

In hekserij is het de gewoonte om in de periode van Joel naar binnen te keren. Dat kun je als heks doen door terug te kijken en te reflecteren op het afgelopen jaar. Neem afscheid van datgene wat jou niet meer dient. Kijk daarna vooruit naar het nieuwe jaar. Blijf wakker tot de zon opkomt of steek kaarsen aan die de terugkeer van het licht symboliseren.  

Tip 2: Verbrand een Yuleblok

Het yuleblok of joelblok is een stuk hout dat gedurende de 12 heilige nachten wordt verbrand. Met het vuur wakker je de zon aan om na de donkere dagen zijn licht weer te laten schijnen. Aan het eind van de laatste nacht bewaar je een stukje verkoold hout om jouw yuleblok volgend jaar mee aan te steken. Kun je geen open vuur maken, steek dan een dikke kaars aan die je op een stuk hout neerzet. Het hout symboliseert het yuleblok. Je kunt het versieren met groenblijvende takken.

Traditioneel werd het yuleblok in de haard verbrand. Zo hoopte men huis en haard het komende jaar tegen brand en blikseminslagen te beschermen. Soms werd er zout, olie en wijn over het hout gegoten voor het werd aangestoken.

Tip 3: Eer de oermoeder en de vrouwen die jou zijn voorgegaan

De eerste nacht van de joeltijd wordt ook wel Moedernacht genoemd. Deze nacht begint de avond voor de winterzonnewende. Het is een mooi moment om te reflecteren, los te laten en een frisse start te maken in het nieuwe jaar, dat tijdens het ochtendgloren begint. Je ziet de zon opkomen, waarbij je zichtbaar van het donker naar het licht gaat. Je wordt als het ware opnieuw geboren.

Besteed aandacht aan de oermoeder en aan alle vrouwen die jou voorgingen. Richt een Yulealtaar voor hen in. Noem hun namen of schrijf ze op, zodat ze niet vergeten worden. Brand een kaars voor elke vrouw die iets voor jou heeft betekend en offer koekjes of ander zelfgemaakte lekkernijen.

Tip 4: De Hulstkoning en de Eikkoning

In sommige tradities, bijvoorbeeld in Wicca, spelen de hulstkoning en eikkoning een rol. Dit zijn twee broers die om beurten heersen. De hulstkoning is tussen midzomer en midwinter de baas. Met Yule draagt hij de macht over aan de eikkoning die van Yule tot Litha de scepter zwaait. Soms wordt de machtsoverdracht gesymboliseerd door een strijd tussen de twee koningen. De een moet de ander overwinnen en verdrijven om de macht over te kunnen nemen.

Je kunt het afscheid van de hulstkoning  symboliseren door hulstbladeren te verbranden en de as uit te strooien. Op hetzelfde moment laat je los wat jij niet wilt meenemen naar het nieuwe jaar. Daarna versier je jouw huis of altaar met eikenbladeren om de eikkoning te verwelkomen. Schrijf op elk eikenblad een wens of doel voor het komende jaar en vraag de eikkoning om jou bij te staan. Breng beide koningen een offer als dank.

Tip 5: Moedig de Wilde Jacht aan

In hekserij zijn entiteiten vaak fijne helpers en metgezellen van wie we als heks veel opsteken. Dat geldt ook voor de entiteiten van de Wilde Jacht. Vier Yule en het nieuwe jaar door de wilde Jacht aan te moedigen. Vroeger werd dit bijvoorbeeld door hoornblazers gedaan, maar je kunt ook een wilde dans uitvoeren, trommelen, joelen of zingen. Hoe uitbundiger hoe beter. Op die manier kun je jouw wilde kant omarmen en je innerlijke vuur doen oplaaien. Je doet energie voor het komende jaar op en offert een beetje van jouw energie aan de entiteiten van de wilde jacht.

Ik wens jou een fijne Yule!

---